Seminarium we Francuskiej Izbie Przemysłowo-Handlowej w Polsce (13 maja 2014 r.) [fr]
Seminarium we Francuskiej Izbie Przemysłowo-Handlowej w Polsce
z udziałem polskich przedsiębiorców
13 maja 2014 r.
Szanowna Pani Dyrektor Generalna,
Szanowne Panie, szanowni Panowie,
Witam wszystkich i dziękuję za możliwość wystąpienia przed Państwem na rozpoczęcie tego seminarium, które – mam nadzieję – okaże się owocne i pozwoli Państwu, w co nie wątpię, zapoznać się z możliwościami inwestycyjnymi, które rysują się we Francji i rozpocząć tam działalność.
Cieszę się, że mogę Państwu przedstawić zarys sytuacji gospodarczej Francji, wskazać najbardziej obiecujące sektory oraz ułatwienia, jakie Francja zamierza wprowadzić, by przyciągnąć nowych zagranicznych inwestorów. Zakończę wypowiedź kilkoma informacjami o obecności polskiego biznesu we Francji i o roli Ambasady w promowaniu Francji wobec polskich inwestorów.
1/ Zacznijmy od kilku informacji o sytuacji gospodarczej Francji. Po okresie stagnacji w 2012 roku odnotowaliśmy wzrost gospodarczy. W zeszłym roku osiągnął on 0,3%. Po zwiększeniu prognoz na początku tego roku z 0,9% do 1% na rok bieżący, francuski rząd przyjął na rok 2015 rok taki sam wskaźnik, co Komisja Europejska, to znaczy 1,7%. Odbudowanie zaufania w gospodarce powinno zaowocować w przedsiębiorstwach wzrostem inwestycji, które według programu stabilności mają wzrosnąć o 5,2% w 2015 roku.
Zatrudnienie. Prezydent Republiki Francuskiej nadał absolutny priorytet walce z bezrobociem. Przyjęte rozwiązania, mające zmniejszyć obciążenia socjalne przedsiębiorstw, powinny doprowadzić do stworzenia 40 tysięcy miejsc pracy w 2015 r., 120 tysięcy w 2016 r. i 190 tysięcy w czasie kolejnego roku. Te nowe miejsca pracy przyczynią się do zwiększenia zaufania gospodarstw domowych i pobudzą konsumpcję. Konsumpcja gospodarstw domowych ma wzrosnąć o 1,6% w 2015 roku, również dzięki wzrostowi ich siły nabywczej w wyniku wprowadzeniu rozwiązań paktu odpowiedzialności i solidarności. Niestety mam za mało czasu, by to przedstawić w szczegółach.
Sytuacja finansów publicznych. Program stabilności niedawno przyjęty przez francuski parlament przewiduje, że deficyt budżetowy zmniejszy się, zgodnie ze zobowiązaniami Francji wobec Komisji Europejskiej, do 3% PKB w 2015 r. Wiąże się to ze znacznym wysiłkiem, ponieważ deficyt budżetowy został zmniejszony z 4,9% w 2012 roku do 4,3% w 2013, a według prognoz ma spaść do 3,8% w roku obecnym.
2/ Kilka uwag o francuskich sektorach gospodarczych mogących zainteresować zagraniczne przedsiębiorstwa. Jak zapewne Państwo wiedzą, działalność badawczo-rozwojowa i innowacje są naszymi narodowymi priorytetami. Francja zajmuje drugie miejsce w Europie i szóste w świecie pod względem złożonych międzynarodowych wniosków patentowych. Dysponuje ona 71 klastrami przemysłowymi, które stymulują działalność badawczo-rozwojową za pośrednictwem partnerstwa publiczno-prywatnego: 608 zagranicznych przedsiębiorstw działa już w tym systemie. Francuska Agencja Inwestycji Międzynarodowych AFII, odnotowała ponad 200 inwestycji zagranicznych w dziedzinie badawczo-rozwojowej od 2007 roku, z czego 45 w samym 2012 roku.
Oprócz działalności badawczo-rozwojowej i innowacyjnej, „Program przyszłościowych inwestycji”, który polega na oferowaniu dofinansowania dla najlepszych projektów przy pomocy środków w wysokości 2,2 miliardów euro, wspiera rozwój i rozpowszechnianie technologii generycznych, szkolenie zawodowe, zmiany w energetyce, rozwój biogospodarki i ochronę zdrowia. Premier Republiki Francuskiej zapowiedział również 9 lipca 2013 roku przyjęcie nowego „Programu inwestycji przyszłości” (PIA 2), dysponującego funduszami w wysokości 12 miliardów euro, który posłuży w szczególności do finansowania wspomnianych już dziedzin, ale również działań na rzecz poprawy izolacyjności cieplnej, miasta jutra, badań lotniczych i kosmicznych i gospodarki cyfrowej.
Jeżeli chodzi o tę ostatnią kwestię, plany rządowe w dziedzinie cyfrowej przewidują przede wszystkim zarezerwowanie 450 milionów euro na działania mające doprowadzić do rozpowszechnienia technologii cyfrowych we francuskiej gospodarce, przy czym 300 milionów zostanie przeznaczone dla małych i średnich przedsiębiorstw, by „włączyły więcej technologii cyfrowych w swe produkty i procesy ich produkcji”, a 150 milionów euro ma wesprzeć wysiłek inwestycyjny przedsiębiorstw w pięciu strategicznych technologiach. Sektor „oprogramowania i technologii informatycznych”, który podjął 73 inwestycje w 2012 roku, jest we Francji największym sektorem gospodarczym generującym nowe miejsca pracy dzięki zagranicznym inwestycjom.
Pragnę również wspomnieć o projekcie „Nowego Wielkiego Paryża”, którego realizację niedawno potwierdzono. Jego celem jest trwały i solidarny rozwój gospodarczy nastawiony na tworzenie nowych miejsc pracy w regionie stołecznym. Będziemy wspierać badania, innowacyjność i ich wykorzystanie przemysłowe na obszarze, na którym działa obecnie 80 000 naukowców, 7 klastrów przemysłowych i 850 laboratoriów badawczych. Rząd zamierza między innymi przeznaczyć 32 miliardy euro na unowocześnienie i rozbudowę istniejącej sieci transportu.
3/ Francuska Izba Przemysłowo-Handlowa prosiła mnie o przedstawienie Państwu ułatwień dla nowych inwestorów zagranicznych we Francji. Bez wchodzenia w szczegóły, albowiem kwestie te zostaną niewątpliwie szczegółowo omówione w ciągu dnia, pragnę wspomnieć pobieżnie o trzech zagadnieniach: o podatkach, mobilności zawodowej i klastrach przemysłowych.
Zacznę od ogólnego przypomnienia powodów, dla których Francja jest uprzywilejowanym krajem dla zagranicznych inwestorów. Nasz kraj jest:
największym europejskim ośrodkiem przemysłowych inwestycji zagranicznych
największym europejskim ośrodkiem amerykańskich inwestycji tworzących miejsca pracy;
w 2012 roku był na czwartym miejscu pod względem wielkości bezpośrednich inwestycji zagranicznych.
3. a/ W dziedzinie podatkowej, od tego roku istnieje odpis podatkowy na konkurencyjność i zatrudnienie (CICE) pozwalający zmniejszyć koszty pracy o 6% Przewiduje się, że przedsiębiorstwa zyskają dzięki temu ułatwieniu 20 miliardów euro rocznie. Ten odpis jest proporcjonalny do funduszu płac w przedsiębiorstwach (z wyłączeniem wynagrodzeń 2,5 razy wyższych od najniższej zagwarantowanej ustawowo pensji zwanej SMIC).
Odpis podatkowy na badania (CIR) jest najatrakcyjniejszym w Europie instrumentem podatkowym stymulującym badania i rozwój. Skorzystało z niego ponad 2000 zagranicznych przedsiębiorstw spośród ogółu 18 000 przedsiębiorstw, które o niego wystąpiły w latach 2008-2010.
Pod względem rzeczywistego poziomu opodatkowania dochodów, to Francja sytuuje się w pierwszym rzędzie jeżeli chodzi o działalność na polu badawczo-rozwojowym, wyprzedzając Wielką Brytanię (5 miejsce) i Niemcy (11 miejsce).
3. b/ Inny punkt, na który pragnę zwrócić Państwa uwagę, dotyczy wysiłków Francji na rzecz przyciągnięcia nowych inwestorów zagranicznych i ułatwienia międzynarodowej mobilności zawodowej. Wspomnę tu o trzech sprawach:
karta „kompetencje i talenty” przyznawana imiennie obcokrajowcom kierującym filiami przedsiębiorstw we Francji;
karta pobytowa „pracownik na delegacji”, przeznaczona dla pracowników przebywających we Francja w ramach funkcji pełnionej w przedsiębiorstwie; a wreszcie
„Niebieska karta europejska” zarezerwowana dla wysoko wykwalifikowanych pracowników, którzy odbyli co najmniej trzyletnie studia wyższe lub mogą się wykazać pięcioletnim doświadczeniem zawodowym.
3. c/ Co się tyczy klastrów przemysłowych, ponad 600 zagranicznych przedsiębiorstw działających we Francji jest już członkami aktualnie działających struktur. Francuski rząd zdecydował w ramach narodowego paktu na rzecz konkurencyjności, rozwoju i zatrudnienia nadać trwały charakter polityce klastrów przemysłowych poprzez wprowadzenie w życie trzeciej fazy na lata 2013-2018. Głównym celem jest zintensyfikowanie korzyści gospodarczych. Wśród 2500 projektów badawczo-rozwojowych zgłoszonych przez klastry przemysłowe w 2011 roku, więcej niż jeden na dziesięć było wprowadzanych w życie we współpracy z jednostką zlokalizowaną poza granicami Francji.
4/ Inna kwestia, którą pragnie poruszyć Izba Przemysłowo-Handlowa: sytuacja polskich przedsiębiorstw już obecnie działających we Francji.
Według działu handlowego Ambasady Polski w Paryżu, volumen polskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych we Francji był oceniany pod koniec 2011 roku na 2,5 miliarda euro.
Polskie bezpośrednie inwestycje zagraniczne we Francji koncentrują się głównie w sektorze usług: budownictwie, transporcie, informatyce i technologii cyfrowej, handlu i hotelarstwie.
Polskie bezpośrednie inwestycje zagraniczne we Francji występują również, choć w mniejszym stopniu, w sektorze przemysłowym. Należy tu wymienić kilka inwestycji w przemyśle maszynowym, metalurgicznym i rolno-spożywczym.
Jednak, szczerze mówiąc, ta suma 2,5 miliarda euro wydaje nam się nie do końca wiarygodna, nie została potwierdzona przez francuskie statystyki. Według banku centralnego „Banque de France”, Polska nie znajduje się wśród 20 największych inwestorów zagranicznych we Francji. Ostatnie, dwudzieste miejsce, zajmują Australia i Finlandia ex aequo, oba te kraje z inwestycjami rzędu 1,9 miliarda euro.
Użyteczne wskazówki możemy znaleźć w niedawnym opracowaniu GUS dotyczącym działalności polskich przedsiębiorstw zagranicą w 2012 r.
Według tego opracowania, pod koniec 2012 roku we Francji działało 69 polskich przedsiębiorstw zatrudniających w sumie 889 pracowników. Firmy te odnotowały tego roku ogólne obroty w wysokości 1 miliarda 259 milionów złotych (czyli około 300 milionów euro). Te wyniki stawiają firmy polskie we Francji na dobrej pozycji w porównaniu z sytuacją we Włoszech, gdzie w tym samym okresie działało 35 przedsiębiorstw polskich zatrudniających 521 pracowników, które wypracowały obroty rzędu 715 milionów złotych (około 171 milionów euro). Porównanie wychodzi również korzystnie zestawiając to z wynikami polskich firm w Wielkiej Brytanii, gdzie działa 61 polskich przedsiębiorstw zatrudniających w sumie 621 pracowników, które odnotowały w 2012 roku obroty w wysokości 1 miliard 255 milionów złotych (około 300 milionów euro).
5/ Rola Ambasady w promowaniu Francji w Polsce
Jest to jedna z podstawowych ról Ambasady, zwłaszcza w ramach dyplomacji ekonomicznej i działań na rzecz zwiększenia atrakcyjności turystycznej naszego kraju. Ta rola nie ogranicza się do służb Ambasady w sensie ścisłym, nawet jeżeli odgrywają one rolę siły napędowej i głównej przekładni w tych inicjatywach.
Promowanie obrazu Francji jako kraju nowoczesności i kompetencji należy również do zadań Francuskiej Izby Przemysłowo-Handlowej w Polsce i do polskiej sekcji radców handlu zagranicznego; podmioty te prowadzą skuteczne działania w tej dziedzinie.
Dziękuję im za ich wysiłek, a Państwu za uwagę. Życzę Państwu owocnych rozmów i spotkań podczas całego dnia.