Konferencja z okazji 159 rocznicy urodzin Ignacego Jana Paderewskiego

Szanowny Panie Dyrektorze,

Szanowni Państwo,

Pragnę podziękować Panu Dyrektorowi za zaproszenie na otwarcie konferencji na temat życia i działalności Ignacego Paderewskiego. Reprezentuję jeden z krajów, w których ten Mąż Stanu, wielki pianista, mieszkał, pracował i tworzył.

Nie będę powracał do całej kariery Paderewskiego: będą Państwo na ten temat obradować przez dwa dni ! Natomiast chciałbym powiedzieć parę słów o znaczeniu jego relacji z Francją dla wznowienia francusko-polskich stosunków dyplomatycznych.

Poprzez swoją działalność we Francji podczas Pierwszej Wojny Światowej, Paderewski był już dobrze znany. To do niego, Premiera i pełniącego funkcję Ministra Spraw Zagranicznych, napisał w lutym 1919 roku Stephen Pichon, francuski Minister Spraw Zagranicznych w rządzie Georges’a Clemenceau, aby mu zakomunikować decyzję Francji o oficjalnym uznaniu Polski. Mam przy sobie kopię tego dokumentu, którą wręczę Panu Dyrektorowi.

Miesiąc później, francuski Minister Spraw Zagranicznych go poinformował o swoim zamiarze stworzenia poselstwa ze względu « na przyjaźń z Polską ». Pod koniec marca, nadzwyczajny wysłannik i minister pełnomocny (Eugène Pralon) przybył do Polski i parę dni później wręczył listy uwierzytelniające Piłsudskiemu. To była swojego rodzaju pierwsza francuska Ambasada w Polsce.

Już Państwo zapewne zrozumieli, że Paderewski był kluczową postacią w procesie wznowienia stosunków dyplomatycznych między Francją a Polską.

Chciałbym dodać, że jeszcze inny aspekt łączy go z Francją. Jak wiadomo, Ignacy Jan Paderewski sto lat temu został delegatem polskim na Konferencję Pokojową w Paryżu. W imieniu Polski złożył podpis pod Traktatem Wersalskim. Jego rząd był pierwszym po Pierwszej Wojnie Światowej uznanym na arenie międzynarodowej. Był bardzo aktywnym łącznikiem między Paryżem i Warszawą i stworzył niezwykle solidne relacje między naszymi krajami.

Chciałbym jeszcze dodać, że muzyka również łączyła go z Paryżem. Jak wiadomo, światowa kariera muzyczna Paderewskiego rozpoczęła się w Paryżu. To właśnie unikalny koncert, który dał na sali Erard, ustanowił go jako czołowego, światowo uznanego, pianistę. Czuł się związany ze stolicą Francji, zarówno jako pianista, jak i zwykły człowiek. W Paryżu czuł się jak u siebie. Miał wielu przyjaciół i znajomych, i był do tego stopnia związany z Paryżem, że postanowił pochować syna Alfreda i żonę Helenę we Francji. Oboje spoczywają na cmentarzu w Montmorency, blisko Paryża.

Na zakończenie, patrząc na całą karierę Paderewskiego, chciałbym podkreślić, że ten Mąż Stanu był Polakiem, Europejczykiem i wybitnym muzykiem.

Francuski pisarz, historyk i były Minister Spraw Zagranicznych Gabriel Hanotaux, który napisał przedmowę do książki o życiu Paderewskiego, zaznaczył, że „Ten Polak będzie zapamiętany w Historii nie tylko jako jeden z największych reprezentantów swojego narodu, ale również swojego stulecia”.

Uważam, że dzisiaj, na tej sali, wszyscy mogą zgodzić się z tym stwierdzeniem i mimo upływu lat, jego pamięć pozostaje żywa, a jego osoba nadal inspiruje młode pokolenia.