„Michel Heller: spojrzenie nonkonformisty na Rosję”: konferencja upamiętniająca wielkiego sowietologa zorganizowana przez Ambasadę Francji [fr]
Ambasada Francji w Polsce oraz Ośrodek Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich Uniwersytetu Warszawskiego zorganizowały 26 maja 2023 r. konferencję poświęconą pamięci Michela Hellera, wielkiego francuskiego historyka i sowietologa, wieloletniego profesora paryskiej Sorbony.
Odbyła się ona w Ambasadzie Francji i nosiła tytuł „Hołd dla Michela Hellera: spojrzenie nonkonformisty na Rosję”. Ambasador Frédéric Billet otworzył wydarzenie przypominając w przemówieniu znaczące dziedzictwo Hellera we francuskiej i polskiej myśli akademickiej. Zwrócił uwagę, że obecny kontekst geopolityczny skłania do ponownego przyjrzenia się dorobkowi naukowemu Michela Hellera.
Koordynator naukowy wydarzenia, dr Laurent Tatarenko, dyrektor Ośrodka Kultury Francuskiej i Studiów Frankofońskich UW, zaproponował, by konferencja składała się z dwóch paneli tematycznych.
Pierwszy z nich dotyczył historycznego dziedzictwa pracy Michela Hellera. Historycy Marie-Pierre Rey (Uniwersytet Paryż 1 Panthéon-Sorbonne); Sophie Cœuré (Uniwersytet Paryż Cité; Sabine Dullin (Sciences Po, Paryż) i Mirosław Filipowicz (Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II) wypowiedzieli się kolejno na temat „Zrozumieć rosyjską potęgę: Michel Heller jako historyk”.
Drugi panel, zorganizowany pod tytułem „Głos Adama Kruczka: Michel Heller i Instytut Literacki Kultura”, na którym omawiano jego związki z Kulturą Paryską i Polonią we Francji, był prowadzony przez Sławomira Nowinowskiego (dyrektora Centrum Giedroycia Uniwersytetu Łódzkiego). Jako paneliści wystąpili Iwona Hofman (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), Wojciech Stanisławski (Muzeum Historii Polski), Andrzej Mietkowski (dziennikarz i historyk) oraz Jędrzej Piekara (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II).
Leonid Heller, syn Michela Hellera i emerytowany profesor literatury rosyjskiej na Uniwersytecie w Lozannie, zakończył spotkanie przemówieniem podsumowującym karierę ojca i przypominającym kilka bardziej osobistych faktów.
Konferencja była okazją do owocnej wymiany poglądów między specjalistami z Francji i Polski, a także publicznością, na temat historii Rosji i nadziei na wspólną przyszłość kontynentu europejskiego.